ความเป็นมาของคำว่า "นาถ" ใน "พระบรมราชินีนาถ" (เชิงอรรถ ๑๑-๑๗)
(๑๑) รายงานการประชุมสภาผู้แทนราษฎร ครั้งที่ ๑๗/๒๔๙๙ (สามัญ) ชุดที่ ๑ วันพฤหัสบดีที่ ๑๘ กันยายน ๒๔๙๙ น่าสนใจว่า หนังสือพิมพ์สยามนิกร ฉบับวันที่ ๑๘ กันยายน ๒๔๙๙ ได้รายงานการเปลี่ยนตัวผู้สำเร็จราชการ โดยพาดหัวตัวใหญ่ว่า “สั่งเปลี่ยนผู้สำเร็จฯขณะผนวช” และพาดหัวตัวรองพร้อมข่าวดังนี้ (ขอให้สังเกตภาษาที่ใช้กับในหลวงสมัยนั้น)
ผมไม่แน่ใจว่า ทำไมสยามนิกรจึงรายงานว่า ในหลวงแสดงพระประสงค์เปลี่ยนผู้สำเร็จ โดยที่ “ทรงอ้างว่า กรมหมื่นพิทยลาภมีภาระกิจมาก” เพราะไม่มีหลักฐานอื่นให้เหตุผลนี้ ดูจากรายงาน นอกจากคำแถลงของจอมพลแล้ว หนังสือพิมพ์ก็ไม่ได้มีแหล่งข่าวอื่นอีก หรือจอมพลแถลงข่าวไปเช่นนั้นจริงๆ? ถ้าใช่ ทำไม? เพื่อพยายามทำให้การเปลี่ยนที่ค่อนข้างไม่ปรกตินี้ ดูมีเหตุผลมากขึ้น?ให้ราชินีเป็นแทนกรมหมื่นพิทยลาภ
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ภูมิพลอดุลยเดช ได้ทรงมีดำรัสให้ จอมพล ป.พิบูลสงคราม เข้าเฝ้าเมื่อเช้าวานนี้ และทรงแจ้งพระประสงค์ว่า พระองค์ขอแต่งตั้งพระบรมราชินีสิริกิติ์ เป็นผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ แทนกรมหมื่นพิทยลาภพฤฒิยากรตามที่ได้แต่งตั้งไว้เดิม ทรงอ้างว่า กรมหมื่นพิทยลาภมีภาระกิจมาก
อ้างมีภาระกิจมาก – ไม่เหมาะสม
ทั้งนี้จอมพล ป.พิบูลสงครามแถลงแก่ผู้สื่อข่าวหลังการประชุมคณะรัฐมนตรีเมื่อวันวานนี้ว่า ทางรัฐบาลไม่ขัดข้องในพระราชประสงค์ครั้งนี้ เพราะได้เคยมีตัวอย่างมาแล้วในสมัยรัชกาลที่ ๕
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงกำหนดวันผนวช วันที่ ๒๒ ตุลาคม และจะทรงลาผนวชวันที่ ๕ พฤศจิกายน ทั้งนี้ทรงตั้งพระราชหฤทัยอุทิศส่วนกุศลให้พระราชบิดา พระเชษฐา และเพื่อพศกนิกรชาวไทยด้วย
(๑๒) หัวข้อการประชุมคณะรัฐมนตรี ครั้งที่ ๔๔/๒๔๙๙ วันพุธที่ ๑๙ กันยายน ๒๔๙๙ ดังที่เห็นจากหัวข้อการประชุมคณะรัฐมนตรี วันที่ ๑๗ กันยายน ที่อ้างถึงก่อนหน้านี้ เรื่องวันและระยะเวลาผนวชนี้ ได้ทรงแจ้งให้จอมพลทราบด้วยวาจาแล้วตั้งแต่วันที่ ๑๗
(๑๓) จดหมายด่วนมาก ที่ สผ.๔๑๔๔/๒๔๙๙ ลงวันที่ ๒๐ กันยายน ๒๔๙๙ นายกรัฐมนตีถึงประธานสภาผู้แทนราษฎร เรื่อง กำหนดวันทรงผนวชของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ตัวบทของจดหมายมีอยู่ในรายงานการประชุมสภาผู้แทนราษฎร ครั้งที่ ๑๘/๒๔๙๙ (สามัญ) ชุดที่ ๑ วันพฤหัสบดีที่ ๒๐ กันยายน ๒๔๙๙ ด้วย ความจริง สภาได้รับทราบกำหนดวันและเวลานี้จากการชี้แจงด้วยวาจาของจอมพล ป.แล้วในการประชุมวันที่ ๑๘ “เมื่อวานซืนนี้ท่านรับสั่งบอกจะทรงผนวช ๒๒ แล้วก็จะลาผนวชวันที่ ๕ พฤศจิกายน” ผมคิดว่าจอมพลคงพูดผิด (หรือรายงานผิด) ที่ถูกคือ “เมื่อวานนี้” (๑๗) ไม่ใช่ “เมื่อวานซืนนี้” (๑๖)
(๑๔) จดหมายที่ สร.๑๖๙๐/๒๔๙๙ ลงวันที่ ๑๘ กันยายน ๒๔๙๙ หม่อมเจ้านิกรเทวัญ เทวกุล ราชเลขาธิการ ถึงนายกรัฐมนตรี เรื่อง ประกาศแต่งตั้งผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์
(๑๕) “ประกาศแต่งตั้งผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์”, ราชกิจจานุเบษา เล่ม ๗๓ ตอนที่ ๗๖ วันที่ ๒๔ กันยายน ๒๔๙๙ หน้า ๑๐๓๕-๑๐๓๖ “โดยที่มีพระราชประสงค์จะทรงผนวชเป็นพระภิกษุในพระพุทธศาสนาในเดือนตุลาคม พ.ศ. ๒๔๙๙....จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯแต่งตั้งสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินี เป็นผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ในระหว่างที่ทรงผนวช”
(๑๖) หัวข้อการประชุมคณะรัฐมนตรี ครั้งที่ ๕๖/๒๔๙๙ วันอังคารที่ ๔ ธันวาคม ๒๔๙๙
(๑๗) ราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๗๓ ตอนที่ ๑๐๓ วันที่ ๑๑ ธันวาคม ๒๔๙๙ หน้า ๑๖๔๐-๑๖๔๑.
<< Home